Artikelen

De wetenschap weet inmiddels veel van het tumorsuppressor-gen p53, maar die kennis omzetten in een effectieve kankertherapie blijft een uitdaging. Dat p53 een immunologische rol blijkt te spelen bij uitzaaiingen, biedt nieuwe aanknopingspunten.

‘Huidige epilepsiemedicijnen zijn eigenlijk symptoombestrijders’, vertellen Roel Schaapveld van InteRNA en Jeroen Pasterkamp van het Universitair Medisch Centrum Utrecht. Maar in hun samenwerking keken ze naar een nieuwe klasse geneesmiddelen waarover ze in juni publiceerden: micro-RNA’s (miRNA’s).

Het genoom, epigenoom en microbioom hebben een relatief nieuw familielid: het ‘breathoom’. Een massaspectrometer en een elektronische neus analyseren uitgeademde lucht en dat levert een schat aan informatie op.

‘Wetenschappelijke cowboy’ Sjaak Neefjes stapte twee jaar geleden over naar de Universiteit Leiden, waar hij beter kan profiteren van de kennis om zich heen. ‘Als er geen restricties zijn op het gebied van kennis of technologie, is je fantasie de enige limiterende factor.’

Hersenonderzoeker Angelique van Ombergen haalde dit jaar de prestigieuze lijst ‘30 under 30’ van Forbes. ‘Dat helpt om een breder publiek te bereiken.’

Tuberculose is al jarenlang een van de meest dodelijke ziektes ter wereld, maar onderzoekers zetten nog steeds kleine stapjes vooruit die genezing makkelijker moeten maken.

Annemie Bogaerts, hoogleraar aan de Universiteit Antwerpen, is een van dé Europese experts op het gebied van plasmaonderzoek voor (bio)chemische toepassingen. Ze zet het onder meer in om kankercellen te vernietigen en CO₂ om te zetten in meer waardevolle chemische componenten en hernieuwbare brandstoffen.

Dit jaar stopte Biogen met de ontwikkeling van een alzheimermedicijn tegen amyloïde plaques op basis van antilichamen. Farmaceuten Pfizer, Eli Lilly en Johnson & Johnson gooiden al eerder de handdoek in de ring. Is er nog hoop?

In de carrière van Hans Clevers zijn serendipiteit en improvisatie een rode draad geworden: toevallige ontdekkingen leidden tot radicale koerswijziging in zijn onderzoek. Die flexibiliteit resulteerde in organoïden en nieuwe testmethodes voor geneesmiddelen.

Zaai cellen in een gel en ze gaan zich bijna spontaan organiseren en differentiëren tot mini-orgaantjes. Die 3D-kweektechniek is inmiddels grotendeels geautomatiseerd en dat moet het succes van geneesmiddelenontwikkeling gaan bevorderen.